Rak jelita cienkiego
Jelito cienkie
Jelito cienkie stanowi około 75% długości przewodu pokarmowego.
Rozciągające się między odźwiernikiem a zastawką Bauchina, utworzone przez dwunastnicę, jelito czcze ma około 2/5 długości a jelito kręte około 3/5 długości. Jelito cienkie jest prawie w całości unaczynione przez gałęzie czcze i kręte odchodzące od tętnicy krezkowej górnej. Przed dojściem do ściany jelita poszczególne gałęzie tętnicze łączą się ze sobą w formie arkad, które są szczególnie liczne w odcinku dystalnym jelita. Jedynie dwunastnica unaczyniona jest również przez naczynia odchodzące od pnia trzewnego. Żyły odbierające krew z jelita współtworzą krążenie wrotne, dostarczając produkty trawienia i wchłaniania do wątroby.
Jelito cienkie wysłane jest błoną śluzową utworzoną z komórek nabłonka walcowatego i komórek kubkowych pokrywających kosmki jelitowe. Powierzchnia wchłaniania kosmków jelitowych jest ogromna, wynosi ok. 500 m2. Pod śluzówką znajduje się mocna błona podśluzowa zawierająca szczególnie w odcinku krętym obfitą tkankę limfoidalną, w postaci, między innymi, kępek Peyera. Powyższe warstwy otoczone są mięśniówką składającą się z wewnętrznej
Rak jelita cienkiego – streszczenie
Rak jelita cienkiego należy do rzadkich nowotworów. Ponad połowa zmian występuje w dwunastnicy, a pozostałe pojawiają się w jelicie czczym i nieco rzadziej w krętym.
Niedokrwistość, krwawienie do przewodu pokarmowego, biegunka oraz bóle brzucha należą do najczęściej spotykanych, niespecyficznych objawów klinicznych nowotworu.
Ze względu na rzadkość występowania, lokalizację utrudniającą badanie, podstępny przebieg oraz niespecyficzny obraz kliniczny, rak jelita cienkiego jest najczęściej rozpoznawany z opóźnieniem w stadium zaawansowanym, często dopiero śródoperacyjnie. Rokowanie w tej chorobie jest przez to niepewne, a pięcioletnie przeżycia ocenia się na 25 do 40%. Dlatego wydaje się, że pacjenci z niejasnymi, niespecyficznymi objawami brzusznymi powinni być poddani bardziej agresywnej diagnostyce przewodu pokarmowego.
Współcześnie stosuje się szereg metod diagnostycznych w przypadku podejrzenia zmian w jelicie cienkim, do których zalicza się badanie kontrastowe jelita cienkiego, tomografię komputerową, rezonans magnetyczny, metody endoskopowe, w tym kapsułkę endoskopową, arteriografię i scyntygrafię. Największą dokładnością charakteryzuje się jednak rezonans magnetyczny, chociaż jego koszt jest wysoki, a dostępność ograniczona.
Przyczyny raka jelita cienkiego
Nie ustalono jednoznacznych czynników wpływających na powstanie nowotworów jelita cienkiego. Do najczęściej wymienianych czynników ryzyka zalicza się palenie tytoniu i spożywanie alkoholu. Zauważono, że nowotwory jelita cienkiego pojawiają się częściej u osób, u których stwierdza się występowanie innych chorób przewodu pokarmowego, w tym:
Typy histologiczne raka jelita cienkiego
Objawy raka jelita cienkiego
Objawy raka jelita cienkiego przez długi czas są niespecyficzne, co powoduje opóźnienie prawidłowej diagnozy o 6-8 miesięcy. Rozpoznanie nowotworu jelita cienkiego w okresie przedoperacyjnym dotyczy tylko połowy pacjentów. Pozostali są leczeni ze wskazań nagłych lub w trybie laparotomii eksploratywnej. Guzy złośliwe często powodują zwężenie światła jelit, a co za tym idzie, są przyczyną niedrożności wywołanej wgłębieniem. Nowotwory złośliwe przebiegają z bólem brzucha, zmniejszeniem masy ciała oraz krwawieniem jelitowym, znamienna jest też zmniejszona masa ciała chorego pomimo prawidłowego odżywiania, perforacja otrzewnej, krew w stolcu, niedrożność dróg żółciowych, wymioty, nudności.
Diagnostyka i leczenie raka jelita cienkiego.
Badanie jelita cienkiego jest dla lekarzy pewnym kłopotem. Najcenniejsza metoda endoskopowa „sięga” tylko do dwunastnicy, a od tyłu do okrężnicy wstępującej i końcowej części jelita krętego. Pozostałą część jelita można zbadać radiologicznie, podając do wypicia środek kontrastowy i obserwując przesuwanie się go na serii kolejnych zdjęć rentgenowskich. Wiele cennych informacji daje też zwykłe zdjęcie rentgenowskie jamy brzusznej. Czynność jelit najlepiej zbadać, podając do wypicia pewne substancje, takie jak niektóre cukry, i oznaczyć ich stężenie we krwi. Brak obecności lub niskie stężenie świadczą o zaburzeniach wchłaniania. Inne metody badania jelita cienkiego to:
Dane statystyczne raka jelita cienkiego
Nowotwory złośliwe, chociaż występują kilka razy rzadziej od łagodnych, stanowią większość przebiegających objawowo guzów jelita cienkiego. Nowotwory te reprezentują zaledwie 0,1–0,3% wszystkich nowotworów złośliwych u ludzi i 1–3% nowotworów złośliwych przewodu pokarmowego. Pojawiają się 50 razy rzadziej od złośliwych guzów jelita grubego. Ze względu na obserwowany związek między zachorowalnością na raka gruczołowego jelita cienkiego i grubego, sugerowane są wspólne czynniki etiologiczne. Również większość zespołów i chorób, reprezentujących grupy zwiększonego ryzyka wystąpienia nowotworu, jest wspólna dla nowotworów jelita cienkiego i grubego.